Edirne Sultan II. Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi (Trakya Üniversitesi)

Beyazid Külliyesi Edirne sınırlarında yer alan önemli bir kültür mirası ve müzemiz olarak son yıllarda dünya çapında adını duyurdu.
Sultan Beyazid’in Mimar Hayreddin’e Edirne’ye yaklaşık 2 km mesafedeki Tunca Nehri kıyısında yaptırdığı Beyazid Külliyesi 4 yıl süren yapım sonrası 1488 yılında açılmış. Dönemin ikinci başkenti olan Edirne’nin ev sahipliği yaptığı külliyede Camii, medrese, darüşşifa, değirmen, mutfak, köprü ve hamam bulunuyordu. Edirne’de Trakya Üniversitesi Sağlık Müzesi olarak faaliyet gösteren külliye hakkında merak ettikleriniz ve neden görmeniz gerektiğine dair sizlere kısa sunumlar makalemizde bulunuyor.
Trakya Üniversitesi Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi
Ünlü Seyyahımız Evliya Çelebi’nin de yolunun düştüğü medrese Tunca nehrinin yükseldiği dönemlerde zarar görmüş. Buraya en fazla zarar veren olayların başında ise Balkan Savaşları geliyor. Doğal afet ve savaşlara rağmen günümüze kadar gördüğü tadilatlarla gelen kültür mirası cami dışında Trakya Üniversitesine devredilmiş.
Türk tıp dünyasına ışık tutan, Osmanlı Darüşşifası olarak faaliyet gösteren tek müze unvanına sahip Sultan II. Beyazid Külliyesi günümüzde Edirne’de Sağlık Müzesi olarak ziyaretçilerine kapısını açıyor. Müze yurt için ve yurt dışında aldığı ödüllerle sürekli adını duyururken bu durum ziyaretçilerinin de artmasına neden olmuş.
Trakya Üniversitesine bağlı olan mekanın geçmişi de uzun değil. Zira müze olarak kurulan yerde bölge halkı neredeyse ağıl olarak kullanıyordu. Üniversitenin atmış olduğu adımlar müzeye ve Edirne’ye binlerce ziyaretçi çekiyor.
Beyazid Külliyesi Yıllar Önce Tedavinin Merkezi Olmuş
Geçmişte Osmanlı’da tıp eğitimine ve tedavilerine önem vermiş. Bu çerçevede 1488 yılında Edirne’de yaptırılmış olan külliye bu durumu daha yakından destekliyor. İçerisinde darüşşifa ve tıp medresesi yapılmış ve dönemin misyon temsilciliğini de Trakya Üniversitesi sahiplenerek bunu en iyi şekilde yürütüyor.
1984 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğünün Trakya Üniversitesine tahsis etmesinden önce atılan adımlar söz konusu. 1970’li yıllarda Edirne’de dönemin sağlık müdürü olarak görev yapan Dr. Ratip Kazancıgil’in bu yapıyı kurtarma çalışmaları uzun süre devam etmiş.
Edirne’de bulunan darüşşifanın ilk etapta yapılan restorasyonlar sonrası bazı bölümlerde eğitimler sürmüş olsa da Kültür Bakanlığının onayı sonrası 1997 yılında buranın bir bölümü de Sultan II. Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesi olarak kapılarını ziyaretçilerine açmış. Kültürel müzeler içerisinde önemli bir yere sahip durumdadır.
Beyazid Külliyesi Sağlık Müzesinin Özelliği
Diğer darüşşifalardan ve hastanelerden burayı ayıran özelliği tıp ve hekimlik bilgilerinin yanında tedavilerde musiki, su sesi ve güzel kokular kullanılmasıdır.
Döneminde burada 10 kişilik bir hanende ve sazende topluluğu haftanın belli günlerinde toplanarak her hastanın durumuna göre farklı makamlarda müzikler çalarmış. Bu durumda hastalığa göre çalınan müzikleri de müzenin imkanları doğrultusunda dinleyebiliyor olmanız ayrı bir güzellik katmış.
Hastalığına göre çalınan müzikler ile tedavi yöntemi o dönem gerekli yanıtı vermiş. Burada çalınan müziklerin tedavi ettiği gerçeği var. Örneğin kalp hastası, sinirli olan kişiler, baş ağrısı olanlar ve felç geçirenler için zihni açma çalışmaları yapılmış ve İsfahan makamı çalınırmış.
Bağışlanan Tıp Kitapları El Yazması Eserler Kütüphanesi’nde
Müzede ayrıca tıp’ba önem veren II. Beyazid’in bağışladığı kitaplarda halen sergileniyor. Nitekim bu döneme ışık tutan ve hekimliği anlatan 37 kitabın Selimiye’de bulunan El Yazması Eserler Kütüphanesinde koruma altına alındığını da ayrıca belirtmek gerekiyor.
Beyazid Külliyesine Nasıl Gidilir?
Edirne’ye İstanbul’dan gidecekler yaklaşık 239 km mesafe yol almaları gerekiyor. Çanakkale’den ise 217 km yol gidilmelidir. Ancak Selimiye Camii ve II. Beyazid Külliyesi ile Sağlık Müzesini görmek için mutlaka kendinize zaman ayırmalısınız. Çevre yörelerden de günübirlik geziler olarak buraya gidilmektedir. Buranın aurası sizleri yakından etkileyecektir.